دانلود پاورپوینت فضای معماری شهری دراواخر دوره قاجار و عصر مشروطه بخشی از مطلب چکیده :بررسی تاریخ شهرسازی و معماری ایران بعد از اسلام نشان میدهد که مسائل شهرسازی،به معنای امروزی آن،در اغلب شهرهای سرزمین ما مطرح نبوده است.شهر به آرامی،با رشد و توسعهای تدریجی،و پیرو سنتهای معماری زمان،سطوح آزاد داخل حصار را دز برمیگرفت و تغییراتی که در بافت کالبدی آن،در نتیجهء مسائل اقتصادی و پا رویدادهای سیاسی و مذهبی،به وجود میآمد تناسبها و مقیاسهای فضای شهر را دگرگون نمیکرد. اصفهان تنها شهری بود که در اواخر قرن شانزدهم میلادی،با سلطنت شاه عباس اول و با دخالت و قدرت حکومت و کمک دانشمندانی چون شیخ بهائی و معماران زمان،از فضائی بسته به فضائی گشوده مبدل شد.این شهر از محدودهء حصار خود تجاوز کرد و به یاری طرحی هوشمندانه و پیشرو توسعه یافت حدود یک قرن خطوط اصلی این طرح جامع از سوی پادشاهان سلسلهء صفوی و حکومت آنان دنبال شد و در نتیجه مجموعههای معماری بینظیری در بافت شهر به وجود آمد و اصفهان در زمره زیباترین شهرهای جهان قرار گرفت. در قرن هیجدهم و ابتدای قرن نوزدهم میلادی،که دوران انتقال معماری صفویه یه معماری زندیه و بالاخره به معماری قاجار بود،در نتیجهء ضعف دولتهای این زمان به تدریج کیفیت هنری و به خصوص کیفیت ساختمانی و مصالح به کار کرفته رو به انحطاط رفت. از دهههای اول قرن نوزدهم که آوازهء پیشرفت و ترقیات صنعتی اروپا،و تأثیر آن در شهرنشینی و مسائل شهری،به ایران رسید و اثری بیدارکننده در آن به وجود آورد،میل به تجدید بنای ممکلت و در نتیجه نیاز به فراگیری"علوم جدیده"و تغییر اصول تعلیماتی حالت ضروری به خود گرفت.در نتیجه،در دوران ولایت عهدی عباس میرزا(1799-1833)،که خود در این کار پیشقدم بود،دولت تعدادی اندک از جوانان را،به ابتکار و دستور او،برای فراگیری علوم و حرفهژهای مورد نیاز راهی اروپا کرد. از میان گروه بعدی محصلینی که در سال 1843 م عازم دینای غرب شدند عبد الرسول خان و میرزا رضا برای فرگیری حرفهء مهندسی انتخاب گردیدند. بازگشت این دو مصادف شد با دوران صدارات میرزا تقی خان امیر کبیر (1847-1851 م)،مرد بزرگ و روشنفکر ایران که تحت تأثیر پیشرفت های روسیه و عثمانی قرار گرفته و به سیر ترقی ملل غرب و به موجبات انحطاط اوضاع ایران واقف گردیده بود.امیر کبیر از بدو خدمت برای تجدید بنای کشور تلاش همه جانبای را آغاز کرد و دست به یک رشته اصلاحات اساسی زد که مهمترین آنها،از نظر مطالب طرح شده در این نوشته،ایجاد«مرکز تعلیم و تعلّم»است.برای تدریس در این مدسهء عالی که بالاخره با نام"دار الفنون"شروع به کار کرد تعلیمات مدرن غربی از طریق استادان"فرنگی"به ایران راه یافت.بنای این ساختمان که در داخل حصار ارگ سلطانی قرار میگرفت به میرزا رضای نامبرده در بالا محول شد.ساختمان دار الفنون مجموعهء سادهای بود از کلاسها و آزمایشگاهها که،با راهروی عریض متکی به قوسهای نیمه بیضوی، دورا دور باغچه مرکزی را گرفته بود.قسمتی از اطاقهای کار در طبقهء دوم قرار داشت. نقشههای میرزا رضای مهندس باشی برای اجرای ساختمان در اختیار محمد تقی معمار باشی قرار گرفت.ساختمان دار الفنون،که احتمالا اولین بنای دولتی است که توسط یک معمار ایرانی تحصیل کردهء"فرنگ"طراحی شده، در نوامبر 1851 م.افتتاح شد،درست در همان زمان که بانی بزرگ آن،امیر کبیر، در باغ فین کاشان در تبعید بسر میبرد و در انتظار سرنوشت شوم خود بود. مدرسهء دار الفنون،که در آن برای تعلیم از روشهای اروپایی استفاده میشد، منشاء تحولات فکری مهمی در ایران گردید.در واقع،میتوان این مدرسه را راه گشای تعلیمات عالیهء جدید و وسیلهء ترویج علوم در نیمهء دوم قرن نوزدهم میلادی در ایران دانست.فارغ التحصیلات این مدرسهء عالی گروه روشنفکرانی را در ایران به وجود آوردند که به نهضت تجددخواهی و مبارزه با خرافات و به نشر افکار آزادیخواهانه در عهد ناصری کمک فراوان کرد.در دار الفنون از میان دروس متعدد،ریاضی،مهندسی،طراحی ونقشه برداری نیز تدریس میشد و در اولین دورهء آن دوازده دانشجو در رشتهء مهندسی نام نویسی کرده بودند.تهیهء چند نقشهء ارزندهء قدیمی،و به خصوص نقشههای پایتخت در سالهای 1857 و 1890 م را مرهون گروه مهندسی این مدرسه هستیم.نقشهء اول را مهندس اگوست کرشیش(Auguste Krziz)اطریشی،معلم معماری، ریاضی و هندسه با کمک شاگردانش،محمد تقی خان که از او نام بردیم و ذو الفقار بیک-و نقشهء دوم را میرزا عبد الغفار خان،ملقب به نجم الدوله،امضاء کردهاند. و.......
|